Huisvesting

Hamsters zijn van nature grondbewoners en gravers. Ze maken hele gangenstelsels met verschillende kamers die elk een eigen functie hebben. Zo voorzien ze een slaapkamer, één of meerdere voedsel opslag kamer(s), een kraamkamer, …Verder voorzien ze ook een centrale ingang en ook noodingangen.

Hun nachten besteden ze vooral aan het perfectioneren van hun woonst en het bij elkaar zoeken van voedsel.

De huisvesting waarin hamster bij ons, in België en Nederland, worden gehouden voldoet echter zelden aan de ‘natuurlijke behoefte(n)’ van onze hamsters. Enkele voorbeelden:

In dit document willen we hier wat dieper op ingaan en aangeven hoe je kunt streven naar een natuurlijkere huisvesting waarin uw hamster beter tot zijn/haar recht zal komen en zijn/haar natuurlijke instincten zal kunnen uitoefenen! Uit ervaring kunnen we alvast zeggen, dat u uw diertje op een heel andere manier zal leren kennen. Niet alleen voor hem/haar maar ook voor u, als baasje, zal er een hele wereld opengaan. Kortom, een win-win situatie.

Er circuleren verschillende minimale maten voor een hamsterverblijf. Door veel opvangen en fokkers werd lang 50x30cm als minimum maat aangehouden voor dwerghamsters, en 60x40cm als minimale maat voor Syrische hamsters. De min. maat voor Syrische hamsters werd na een tijd opgetrokken naar 80x50cm, die van dwerghamsters bleef helaas onveranderd. In Nederlands, raadt het Landelijke Informatie Centrum Gezelschapsdieren (kortweg LICG) een verblijf aan van 70x50cm of 80x40cm – ongeacht de soort hamster, met het advies om voor Syrische hamsters eerder voor grotere afmetingen te kiezen. Zie: http://www.licg.nl/kk/dieren/zoogdieren/hamster.html

In Duitsland, waar de echte voorlopers op gebied van hamsterwelzijn zitten, wordt 100x50cm, of 5000cm² als minimale maat aangehouden, met een voorkeur om naar 120x50cm of 6000cm², of natuurlijk nog groter, te gaan.(http://www.hamsterbacken.com/artgerechte-haltung/hamstergehege/)

Veel hamsters vertonen al dan niet in beperkte mate stereotype gedrag. Dit wordt bij ons vaak volledig genegeerd of beschouwd als normaal hamstergedrag. Denk aan stereotyp knaaggedrag (aan tralies, huisjes, drinkpotjes, etc.) of stereotype bewegingen (bv. Voortdurend een bepaalde toer door de kooi maken, voortdurend van links naar rechts lopen).

Onderstaande tabel geeft een goed overzicht van de basis benodigdheden in een hamsterverblijfje.

Er wordt aangeraden om dwerghamsters minstens 15cm bodembedekking te geven om in te graven, en Syrische hamsters minstens 20cm. Onze ervaring leert dat hamsters het liefste graven als ze in heel hun verblijf een dikke laag bodembedekking hebben. Dan beginnen ze meestal pas echt tunnels te maken. Bij dwergen lukt graven al vaak vanaf een bodembedekking hoogte van zo’n 10 cm. Meer is natuurlijk veel fijner, maar 10cm is voor iedereen realiseerbaar! Een goed begin is gewoon de onderbak van een kooi vullen met bodembedekking. Wil je toch meer bodembedekking geven in een traliekooi kan je de zijkanten beplakken met karton of plexiglas. Dat is misschien esthetisch gezien niet zo mooi maar wel geweldig voor je hamster! Voor Syrische hamsters is min.15cm echt wel vereist om maar iets van tunnels te kunnen graven. Sommige hamsters beginnen echter pas te graven vanaf een bepaalde hoeveelheid bodembedekking (bv. 30-40 cm).

In een apart graafgedeelte zijn ze naar onze ervaring minder geneigd om te gaan graven aangezien ze daar niet zo’n gangenstelsels in kunnen maken. Een apart graafgedeelte beperkt hen enorm in hun graafgedrag. Op onderstaande foto, zie je goed wat we bedoelen. Stel dat je enkel rechts in het verblijfje een graafgedeelte zou voorzien (dus het stukje rechts van de rode lijn), dan zou je hamster nooit een tunnel zoals op de foto kunnen graven.

Heel belangrijk: Kies als bodembedekking iets dat goed graafbaar is en niet direct instort. Goede opties zijn ontstoft zaagsel zoals Plospan of Allspan of cotton comfort. Je kan ook vlas of hennep gebruiken maar op zich houdt dat niet, dus daar meng je best hooi of gehakseld stro (bv. Russel bedding) tussen. Je kan hiervoor met een laagjessysteem werken (laagje bodembedekking, laagje hooi, weer laagje bodembedekking, laagje hooi, …) Dit systeem verstevigt de tunnels. Je kan ook lagen met verschillende bodembedekking maken.

Dwerghamsters hebben een loopwiel van minimaal 20cm doorsnede nodig. In kleinere wielen lopen hamsters die groter, langer en/of steviger zijn vaak toch niet mooi recht. Als je een hele grote dwerghamster hebt (vanaf circa 60g zwaar) of een Chinese dwerghamster is het zeker te overwegen om een loopwiel van 25cm aan te schaffen. Rodipet en Getzoo hebben zo’n wieltjes in hun assortiment. Je kan natuurlijk ook een trixie loopwiel of een wodent wheel met een diameter van 28 cm gebruiken en ook grotere maat kan vaak perfect. Je moet er bij de grotere wielen enkel opletten dat je dwerghamster het vlot kan starten en stoppen! Een flying saucer of een loopschijf kan een leuke toevoeging zijn, maar vervangt naar onze mening een normaal loopwiel niet.

Syrische hamsters hebben een loopwiel van ten minste 28cm doorsnede nodig. Erg grote, zware of lange syren hebben baat bij een groter of breder loopwiel met een diameter van 30 of 32 cm zoals het Wobust Wheel.

Let er algemeen op dat de hamster vlot in het wiel kan lopen en dat hij altijd met een rechte rug loopt.

Kies voor een loopwiel van hout of plastic. Voor knagers is hout echt aan te raden. Voor radplassers is een plastic loopwiel dan weer heel handig omdat het gemakkelijk afgewassen kan worden.
Slaaphuis

Kies bij voorkeur voor een slaaphuis met meerdere kamers. Dwerghamsters hebben kamers van min.10x10cm nodig, voor Syrische hamsters hanteer je best min. 15x15cm groot. Helaas zijn er bij ons nog maar weinig meerkamerhuizen voor hamsters verkrijgbaar. Daarom ben je eigenlijk ofwel aangewezen op bestelling in het buitenland (o.a. Duitsland) of zit er niets anders op dan zelf creatief te zijn of iemand aan te spreken die creatief en handig is. Als dit voor jou geen optie is, kies dan voor een ruim slaaphuis (caviaformaat, ook geldt ook voor dwerghamsters) dat de hamster zelf kan inrichten. Je kan ook zelf een eenvoudig meerkamer slaaphuis maken uit een schoendoos. Let er dan wel op dat je eventuele nietjes uit de doos verwijderd voor gebruik. Het is belangrijk dat het dak van het huis afneembaar is zodat je het nest en de voedselvoorraad regelmatig kan checken zonder heel het nestje te vernielen. Bij heel veel huizen die bij ons op de markt zijn, is dat helaas niet mogelijk, maar ook hier kan je creatief zijn.

Zorg ervoor dat een hamster nooit van meer dan 15cm hoogte kan vallen. Hamsters kunnen namelijk heel slecht diepte inschatten en als de verdiepingen hoger zijn kunnen ze verkeerd terecht komen en zich lelijk bezeren.

Het is ook héél belangrijk dat je alle spullen op verdiepingen of pootjes zet zodat ze niet kunnen verzakken als de hamster gaat graven. Dat kan heel gevaarlijk zijn, er zijn al verschillende hamsters overleden doordat ze onder hun zandbak gegraven hadden en geplet zijn door het gewicht…

Hamsters hebben meerdere verstopplekjes nodig om zich op hun gemak te voelen. Het zijn namelijk prooidieren die zich heel kwetsbaar voelen in grote, open ruimtes. Veel hamsters zullen deze plekjes ook verschillende functies geven, zoals voeropslagplaats, eetplaats, toilet,…

Verstopplaatsen kunnen gemaakt zijn uit keramiek, terracotta, porselein of hout. Kurkbuizen en kokosnoten doen het ook heel goed! Plastic wordt bij voorkeur vermeden, zeker bij knagers. Als ze daar stukjes van inslikken kunnen die de ingewanden van de hamsters namelijk beschadigen. Bovendien is de beluchting van plastic spullen heel slecht waardoor je snel last krijgt van vocht of schimmel (bv. Wanneer je hamster zijn slaapplekje zou maken in een kleine, smalle plastiek buis).

Een zandbad kan gemaakt zijn van glas, hout of keramiek. Het voordeel van onbehandelde keramiek, zoals terracotta, is dat het de nagels van de hamster afslijt als ze erin graven! Een zandbad moet altijd zo groot zijn dat de hamster er gemakkelijk in past en kan ronddraaien en graven.

Roborovski hamsters hebben een zandbak nodig die ongeveer 1/3 van hun verblijf groot is omdat ze in de natuur uit zeer zandrijke gebieden komen. Zet in zo’n grote zandbak altijd een verstopplekje zodat ze zich beter op hun gemak voelen. Dan zullen ze meer tijd in hun zandbak doorbrengen. Pas dit ook toe voor andere hamsters die een ruim zandbad hebben!

Als badzand moet er altijd chinchillazand gebruikt worden. Ander zand, zoals speelzand of vogelzand is veel te scherp en zal de vacht beschadigen. Chinchillazand is eigenlijk niet echt zand maar een soort klei, waardoor het ronde korreltjes heeft en vet uit de vacht trekt.

Let erop dat je chinchillazand van goede kwaliteit is. Het is helaas geen beschermde naam dus iedereen mag alles onder de naam chinchillazand verkopen… Vaak wordt het gemengd met andere, goedkopere soorten zand of is het zelf volledig een andere soort zand. Daardoor verliest het al zijn goede eigenschappen. Let dus altijd goed op, het goedkope chinchillazand is vaak ook laag in kwaliteit. Goed chinchillazand ziet er grijs uit en vormt klonters als het nat wordt. Je kunt plasjes er dus gewoon uitscheppen. Ander zand wordt volledig nat, gaat stinken en verzorgt de vacht van je hamster niet.

Veel hamsters zijn hele nette diertjes die in een vast hoekje zullen plassen. In grote slaaphuizen zullen ze een hoek of een kamer van het huis kiezen om in te plassen. Als je de hamster een toilet in het huis aanbiedt (bijvoorbeeld een driehoekige hamster -of konijnenvoerbak) met chinchillazand of maisgranulaat (bv. Corbo) in, zal de hamster vaak hier zijn/haar behoeften in doen en kan je dat toilet regelmatig reinigen en zal de rest van het hok een stuk schoner blijven.

Onbedrukt toiletpapier is de goedkoopste, makkelijkste en populairste vorm van nestmateriaal. Andere dingen die je nog kan aanbieden om een nestje mee te maken zijn hooi, gehakseld stro (zoals Russel bedding) en kapok (heel zacht en wollig maar niet te vergelijken met hamsterwatten!) Kapok is namelijk een natuur product dat verteert, en dat bestaat uit hele korte stukjes waar een hamster absoluut niet verstrikt in kan raken. Veel hamsters gebruiken ook graag carefresh en cotton comfort bij de bouw van hun nestje.

Van fleece als nestmateriaal zijn we persoonlijk niet zo’n fan. Het is namelijk onverteerbaar en er zijn al hamsters overleden door het opeten van fleece.